بیماری لثه یا پریودنتال یک وضعیت شایع سلامت دهان و دندان با پیامدهای قابل توجهی است. تشخیص زودهنگام، درمان مناسب و نگهداری مداوم برای مدیریت آن برای این بیماری ضروری است.
بیماری پریودنتال لثه ساختارهای نگهدارنده دندان را تحت تأثیر قرار می دهد. با تجمع پلاک، یک لایه چسبنده حاوی باکتری روی دندان ها شروع می شود. بدون رعایت بهداشت دهان و دندان، پلاک ها به جرم تبدیل می شوند که منجر به التهاب و عفونت لثه می شود.
در صورت عدم درمان، بیماری لثه می تواند عواقب شدیدی را در پی داشته باشد و به لثه ها آسیب می رساند و باعث می شود که لثه ها عقب نشینی کنند و در آن باکتری‌ها رشد کنند. این می تواند منجر به علائمی مانند تورم، حساس شدن لثه ها، خونریزی و بوی بد دهان شود. در مراحل پیشرفته حتی می تواند منجر به از دست دادن دندان شود.
درمان مناسب این بیماری از جمله تمیز کردن، جرم گیری و روش های جراحی احتمالی برای توقف پیشرفت بیماری و بازیابی سلامت لثه حیاتی است. با این حال، توجه به این نکته مهم است که بیماری لثه نیاز به مراقبت مداوم دارد. ویزیت های منظم دندانپزشکی و اقدامات مداوم بهداشت دهان و دندان برای کنترل وضعیت و جلوگیری از آن ضروری است.
بیماری لثه چیست؟
بیماری لثه یا پریودنتال یک بیماری التهابی مزمن است که لثه ها، استخوان ها و بافت های پشتیبان اطراف دندان را تحت تاثیر قرار می دهد. این در درجه اول توسط یک عفونت باکتری ناشی از تجمع پلاک، یک لایه چسبنده که روی دندان ها تشکیل شده، ایجاد می شود.
هنگامی که پلاک به طور موثر از طریق مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم پاک نمی شود، به جرم تبدیل می شود و بستری برای رشد باکتری ها فراهم می کند. این باکتری ها سمومی ترشح می کنند که لثه ها را تحریک و ملتهب می کند و منجر به بیماری لثه می شود.
بیماری پریودنتال می تواند تأثیر قابل توجهی بر سلامت دهان و دندان داشته باشد و باعث قرمز شدن، متورم شدن و خونریزی لثه ها می شود. با پیشرفت این بیماری، می تواند منجر به تحلیل لثه، نمایان شدن ریشه دندان و افزایش حساسیت شود. در صورت عدم درمان، می تواند به استخوان های نگهدارنده دندان آسیب برساند و منجر به لق شدن دندان و در نهایت از دست دادن دندان شود.
اقدامات نامناسب بهداشت دهان مانند مسواک نزدن و نخ دندان نکشیدن، احتمال تجمع پلاک را افزایش می دهد. سیگار کشیدن، عوامل ژنتیکی، تغییرات هورمونی و برخی شرایط پزشکی مانند دیابت و اختلالات ایمنی نیز می توانند این خطر را افزایش دهند. درک این عوامل خطر می تواند به افراد کمک کند تا اقدامات پیشگیرانه ای برای پیشگیری و مدیریت بیماری پریودنتال انجام دهند.
علائم و نشانه های بیماری لثه
بیماری لثه یا پریودنتال از طریق طیف وسیعی از علائم و نشانه ها ظاهر می شود که نشان دهنده وجود بیماری لثه و پیشرفت آن است. شناخت این علائم برای مداخله به موقع و مدیریت موثر بسیار مهم است. در اینجا برخی از علائم و نشانه های رایج وجود دارد که باید از آنها آگاه بود:
- لثه های قرمز، متورم یا دارای خونریزی
لثه های سالم باید صورتی و سفت به نظر برسند. با این حال، بیماری لثه می تواند باعث قرمز شدن، متورم شدن و حساس شدن آنها شود. خونریزی حین مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن نیز یکی از نشانه های رایج التهاب لثه است.
بوی بد دهان اغلب با بیماری پریودنتال همراه است. این به دلیل وجود باکتری در دهان، به ویژه در پاکت های ایجاد شده در اثر تحلیل لثه رخ می دهد.
با پیشرفت بیماری لثه، لثه ها ممکن است شروع به عقب نشینی یا دور شدن از دندان ها کنند. این می تواند ریشه های دندان را در معرض دید قرار دهد و بین دندان ها شکاف ایجاد کند و ظاهر دندان های بلندتری را ایجاد کند.
- لق شدن یا جابجایی دندان ها
زمانی که استخوان و بافت های نگهدارنده در اثر بیماری لثه آسیب می بینند، دندان ها ممکن است لق شوند یا در موقعیت خود قرار بگیرند. تغییر در ردیف دندان ها می تواند برعملکرد کلی دهان شما تأثیر بگذارد.
معاینات منظم دندانپزشکی نقش مهمی در تشخیص زودهنگام بیماری پریودنتال دارد. دندانپزشکان می توانند سلامت لثه های شما را ارزیابی کنند و علائم بیماری لثه را شناسایی کنند. با مراجعه منظم به دندانپزشک خود، مشکلات احتمالی را می توان به سرعت برطرف کرد و از پیشرفت بیشتر بیماری جلوگیری کرد و عوارض احتمالی را به حداقل رساند.
تشخیص و مراحل بیماری لثه
تشخیص بیماری لثه شامل معاینه جامع توسط دندانپزشک یا پریودنتیست است. آنها از تکنیک های مختلفی برای ارزیابی سلامت لثه ها، تعیین مرحله بیماری و ایجاد یک برنامه درمانی مناسب استفاده می کنند.
مراحل مختلف بیماری پریودنتال
معاینه جامع
دندانپزشک با بررسی چشمی لثه‌های شما، جستجوی علائم التهاب، قرمزی یا تورم را بررسی می کند. آنها ممکن است از یک ابزار کوچک، برای اندازه گیری عمق پلاک بین لثه و دندان استفاده کنند. این به تعیین میزان تحلیل لثه و هرگونه از دست دادن استخوان کمک می کند.
ژنژیویت
اولین مرحله بیماری پریودنتال، التهاب لثه است. مشخصه التهاب لثه ناشی از تجمع پلاک است. علائم رایج شامل لثه های قرمز و متورم است که ممکن است به راحتی خونریزی کند. اما در این مرحله هیچ آسیب جبران ناپذیری به سازه های نگهدارنده وارد نمی شود.
پریودنتیت خفیف
در صورت عدم درمان، ژنژیویت می تواند به پریودنتیت تبدیل شود. لثه ها ممکن است بیشتر عقب نشینی کنند و حفره های عمیق تری تشکیل دهند. از دست دادن استخوان و آسیب به الیافی که دندان ها را در جای خود نگه می دارند شروع به رخ دادن می کند. علائم ممکن است شامل بوی بد مداوم، حساسیت لثه و لق شدن دندان ها باشد.
پریودنتیت پیشرفته
در مرحله پیشرفته بیماری پریودنتال، تخریب قابل توجهی در استخوان و بافت های نگهدارنده وجود دارد. فرورفتگی شدید لثه و تحرک دندان بارزتر می شوند. احتمال از دست دادن دندان در این مرحله بیشتر است و درمان گسترده برای مدیریت بیماری و جلوگیری از آسیب بیشتر ضروری است.
معاینات منظم دندانپزشکی و مداخله سریع می تواند به جلوگیری از پیشرفت به مراحل پیشرفته تر و حفظ سلامت دهان شما کمک کند. اگر علائم بیماری لثه را تجربه کردید، مهم است که در اسرع وقت به دنبال مراقبت های دندانپزشکی حرفه ای باشید.
بیشتر بدانید: آیا دیابت باعث بیماری لثه میشود؟
درمان بیماری لثه
درمان بیماری لثه شامل ترکیبی از مداخلات غیر جراحی و جراحی است که متناسب با مرحله و شدت بیماری خاص است. علاوه بر این، تعمیر و نگهداری مداوم نقش مهمی در مدیریت این وضعیت ایفا می کند. بیایید گزینه های مختلف درمانی را بررسی کنیم:
درمان های غیر جراحی
تمیز کردن کامل دندان که به عنوان جرم گیری و پاکسازی ریشه نیز شناخته می شود، برای از بین بردن پلاک و جرم از بالا و پایین خط لثه انجام می شود.
دندانپزشکان ممکن است دهانشویه های ضد میکروبی را برای کاهش باکتری و کنترل عفونت تجویز کنند.
درمان های جراحی
در موارد پیشرفته، جراحی فلپ ممکن است ضروری باشد. این شامل بلند کردن لثه برای دسترسی به ریشه دندان و تمیز کردن آن و سپس تغییر موقعیت لثه برای بهبودی مناسب است.
اگر بیماری پریودنتال باعث از دست دادن استخوان قابل توجهی شده باشد، ممکن است پیوند استخوان برای بازسازی و ترمیم استخوان آسیب دیده انجام شود.
در برخی موارد، روش‌های بازسازی مانند استفاده از غشاها یا فاکتورهای رشد، ممکن است برای تشویق بازسازی لثه های از دست رفته و بافت های استخوانی مورد استفاده قرار گیرد.
ویزیت های منظم دندانپزشکی
ویزیت های منظم دندانپزشکی برای نظارت بر پیشرفت بیماری و رسیدگی به هر گونه نگرانی یا عارضه ضروری است.
بیشتر بدانید: لیفت لثه
اقدامات مداوم بهداشت دهان و دندان 
عادات خوب بهداشت دهان، از جمله مسواک زدن دو بار در روز، نخ دندان کشیدن روزانه و استفاده از دهانشویه های ضد میکروبی طبق توصیه، به کنترل پلاک و جلوگیری از التهاب بیشتر کمک می کند.
تنظیم سبک زندگی
ترک سیگار، حفظ یک رژیم غذایی متعادل و مدیریت بیماری های زمینه ای مانند دیابت به سلامت پریودنتال کمک می کند. درک این نکته مهم است که بیماری لثه نیاز به نگهداری مادام العمر دارد. افراد با مشارکت در مراقبت های مداوم از جمله ویزیت های منظم دندانپزشکی، رعایت اقدامات بهداشت دهان و دندان و انجام تنظیمات لازم در شیوه زندگی می توانند به طور موثر بیماری را مدیریت کرده و از پیشرفت آن جلوگیری کنند.
پیامدهای بیماری پریودنتال درمان نشده
نادیده گرفتن بیماری پریودنتال و عدم درمان به موقع می تواند منجر به طیف وسیعی از عواقب بالقوه شود که نه تنها بر سلامت دهان بلکه بر سلامت کلی شما نیز تأثیر می گذارد. درک پیامدهای بالقوه بیماری پریودنتال درمان نشده برای تأکید بر اهمیت مداخله زودهنگام و مدیریت پیشگیرانه مهم است.
این بیماری یکی از علل اصلی از دست دادن دندان در بزرگسالان است. با پیشرفت بیماری، عفونت و التهاب می تواند ساختارهای نگهدارنده را ضعیف کند و منجر به تحرک دندان و در نهایت از دست رفتن آن شود.
بیماری لثه می تواند منجر به از بین رفتن استخوانی شود که از دندان ها حمایت می کند. با گسترش عفونت، استخوان به تدریج فرسایش می یابد و ثبات دندان ها را به خطر می اندازد و منجر به از دست دادن بیشتر دندان می شود.
